ग्रामीण लोकांची आरोग्य स्थिती सुधारणे हा ग्राम स्वच्छता कार्यक्रमाचा मुख्य उद्देश आहे. ग्रामीण लोकांना हा कार्यक्रम स्वतःचा वाटला पाहिजे आणि त्यांना त्याचे महत्त्व पटवून देऊन उत्स्फूर्तपणे सहभागी करून घेतले पाहिजे या उद्देशाने संत गडगेबाबा ग्राम स्वच्छता अभियान, राष्ट्रसंत टुकडोजी महाराज स्वच्छ ग्राम स्पर्धा वर्ष 1 पासून राबवली जात आहे.
तसेच, वर्ष 2002-03 पासून तालुका, जिल्हा, विभाग आणि राज्य स्तरावरील ग्रामपंचायतींना विशेष बक्षिसे देण्याचा उपक्रम सुरू करण्यात आला, ज्यांनी स्वच्छता आणि ग्रामीण विकासाशी संबंधित विशिष्ट क्षेत्रात भरीव काम केले आहे. 2018-19 या वर्षापासून दरवर्षी सरकारी पातळीवरून नवीन मार्गदर्शक तत्त्वे जारी केली जातात.
त्यानुसार, सन 1 पासून, संत गडगे महाराज ग्राम स्वच्छता अभियान स्पर्धेत, ग्रामपंचायत स्तरावरील सर्वोत्तम प्रभाग आणि जिल्हा परिषदेत स्वच्छता क्षेत्रात भरीव काम करणाऱ्या सर्वोत्तम ग्रामपंचायतींना बक्षिसे दिली जात आहेत.